Şark Çıbanı (Leyişmanyaz)

Åžark Çıbanı (LeyiÅŸmanyaz)

 

LeyiÅŸmanyaz, deriyi ve iç organları tutabilen, tatarcıkların ısırmasıyla bulaÅŸan bir hastalıktır. Ä°ç organ tutulumu olan hastalık kala-azar, dumdum ateÅŸi; deri leyiÅŸmanyazı ise ÅŸark çıbanı olarak da bilinmektedir. Åžark çıbanında yukarıdaki resimlerde görüldüÄŸü gibi yara bulunur. Kala-azarda ise tüm vücut etkilenir ve ölümcül olabilir.  

Ülkemizde GüneydoÄŸu Anadolu bölgesinde görülmektedir.

Belirtiler

Kala-azar çocukta aniden kusma, ishal, ateÅŸ ve öksürük ile baÅŸlar. YetiÅŸkinlerde genellikle 2 haftadan 2 aya kadar süredir ateÅŸ yüksekliÄŸi vardır. Buna yorgunluk, gece terlemesi, iÅŸtahsızlık, kilo kaybı ve güçsüzlük gibi belirtiler eÅŸlik etmektedir.

Deri leyışmanyazında deride ödemli kızarık lezyonlar ya da ülserler bulunabilmektedir. Bunun yanında solunum güçlükleri burun akıntısı ya da kanaması, yutkunma güçlükleri, ağız, dil, dudaklar, diÅŸ eti ve burnun iç kısmında kanamlar ve yaralar görülebilmektedir.

 

Tanı

Fizik muayenede büyümüÅŸ dalak, karaciÄŸer ve lenf bezeleri bulunmaktadır. Hastanın öyküsünde tatarcık ısırığı ya da leyiÅŸmanyazın sık görüldüÄŸü bir bölgeye seyahat olabilir.Tanıda dalak ya da kemik iliÄŸinden örnek alınarak inceleme yapılabilir. Kan testiyle de antikorlar gösterilebilmektedir.

Tedavi

Tedavide antibiyotikler kullanılır. Bazen dalağın çıkarılması gerekebilmektedir.

Hastalığın seyri

Tedaviyle iyileÅŸme olasılığı yüksektir. Hastalığın ileri dönemlerinde bağışıklık sistemi bozulursa tedavi güçleÅŸir. Ölüm, genellikle hastalığın ileri dönemlerinde araya giren enfeksiyonlar nedeniyle olur.kanam problemleri de tehlikeli olabilmektedir.

Korunma

Tatarcık kontrolü korunmada önemlidir. Aşısı bulunmamaktadır.