Ateş

Ateş

Ateş.pdf dosyasını indirmek için tıklayın!

 

Ateşin tanımı nedir?

Ateş vücut ısısında yükselme olarak tanımlanmaktadır. Normal vücüt ısısı ölçümün yapıldığı zamana ve ısının alındığı vücut bölgesine göre değişmektedir. Ateş koltuk altında, makattan veya ağızdan ölçülebilir. Ölçümden önce hasta 15 dakika kadar dinlendirilmelidir. Ölçümün doğru olması için koltuk altındaki ter kurulandıktan sonra termometre yerleştirilmelidir. Koltuk altı ölçümlerde 37,2C ye kadar kulaktan ölçümlerde 37,8C ye kadar rektal ölçümlerde 38,2C kadar değerler normal kabul edilir. Ortam sıcaklığının ve kalın giyinmenin de vücut ısısını arttırdığı unutulmamalıdır.

 

Ateş nasıl kontrol edilir?

Ateş, beyinde hipotalamus olarak bilinen bir bölge tarafından kontrol edilmektedir. Vücut ısısı sabah saatlerinde en düşük, öğle ve özellikle akşam saatlerinde en yüksek olmaktadır. Vücut ısısı gün içerisinde böyle bir değişim gösterirse de, hipotalamus vücut ısısını oldukça dar bir aralıkta tutmaya çalışmaktadır.

 

Ateşe neden olan durumlar nelerdir?

Ateşin en sık nedenleri üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları, orta kulak iltihabı, zatürre, idrar yolu enfeksiyonları, mide- bağırsak sisteminde ishal ve kusma ile görülen enfeksiyonlar, bazı romatizmal hastalıklar ve kanserlerdir.  Özellikle çocuklarda menenjit, bazı aşılar ve diş çıkarma dönemleri de ateş sebebi olabilir.

 

Ateşe hemen müdahale edilmeli mi?

Ateş faydalıdır. Vücut ısısının arttığı ortamda bazı mikropların bölünerek sayıca artması engellenmektedir. Bununla birlikte savunma hücrelerinin bölünerek sayıca artması hızlanmaktadır. Bazı araştırmalara göre vücut ısısının artması enfeksiyon ile savaşmada yardımcı olur ve hastalık sürecini kısaltabilir. Dolayısıyla mümkünse ateşe müdahale edilmemelidir. Genel bir yaklaşım olarak ateşin derecesine göre değil, kişinin keyif ve genel durumuna göre müdahale edilmelidir. Kişinin yaşam kalitesini göz önünde bulundurmak gerekir.

 

Ateş nasıl düşürülür?

Ateş sıvı kaybına yol açtığı için bol miktarda sıvı alınmalıdır. Odanın ısısı 21-22 derece arasında tutulmalıdır. Ateş yükselirken titreme normal bir durumdur. Kalın giysiler veya üzerini örtme ateşin daha da yükselmesine yol açar. Ilık su ile koltukaltı, boyun ve kasıklara kompres ve ılık duş ateşin düşmesine yardımcı olur. Asla soğuk ıslak havlu koyulmamalı veya direkt soğuk duşun altına girilmemelidir. Yaşa ve kiloya göre uygun dozda ateş düşürücü ilaç alınabilir. Özellikle çocuklarda aspirin ateş düşürücü olarak kullanılmamalıdır. Antibiyotik ateş düşürücü değildir dolayısıyla her ateş yüsekliğinde kullanılmaz. Doktorunuzun muayenesi sonrası gerek gördüğü takdirde antibiyotik kullanılmalıdır.

 

Ateşli havale nedir?

Ateş sebebiyle havale geçirme oranı oldukça düşüktür. Sıklıkla 6ay-5 yaş arası çocuklarda görülür. Ateş genellikle 38C üzerindedir. Ateşli havale aileler için çok korkutucu bir durum olmasına rağmen aslında çocuğa zarar veren bir durum değildir. Çocuğun merkezi sinir sistemine uzun dönemde herhangi bir zarar vermemektedir. Ateşli havale sara hastalığına yol açmaz sakat bırakmaz ya da ölüme yol açmaz. Ateşli havale geçiren çocukta kasılma sıçrama morarma gözlerde kayma bilinç kaybı gelişebilir. Çocuğun hava yolunu açık tutularak en yakın sağlık merkezine başvurmak yapılacak en doğru harekettir. Ateşli havalelerin %90'ı zaten 10 dakika içinde kendiliğinden durur.