BUHASDER Yazarın Tüm Yazıları
Kuduz
Yurdumuzda 1987’den beri uygulanan aşılar ve korunma yöntemleri sayesinde kuduz sayısı oldukça azalmıştır.Kuduz, mikrobu taşıyan hayvanın salyasıyla geçen ve sıklıkla ölümcül olan bir hastalıktır. Mikrop salyadan ısırıkla bölge ya da yara, sıyrık gibi hasarlı bölgelerden vücuda girer. Beyine doğru gider ve orada ödem ve iltihaplanmaya neden olur. Beyindeki iltihaplanma da tipik kuduz belirtilerine neden olur. Köpek ve kediler dışında tilki, kurt, kokarca, porsuk, gelincik, yarasa, geyik ve rakunlar da kuduza neden olabilmektedir. Nadiren çiftlik hayvanları ve fareler de mikrobu taşıyabilmektedir.
Belirtiler
Mikrobun vücuda girmesinden hastalanmaya kadar geçen süre 10 gün ila 7 yıl arasında değişebilmektedir (ortalama 3-7 hafta).
Bazı hastalarda içine kapanan tavırlar vardır. Karakter değişikliği dikkat çeker. İleri derecede evhamlı ve şüpheci davranırlar. Saldırgan tipler bazı hayaller ve sesler duyarlar. Huzursuzluk, stres, gerginlik, nöbet geçirme, vücudun bazı kısımlarında boşluk hissi, baş ve karın bölgesinde yanmış gibi ağrı, kas fonksiyonlarının kaybı, hafif derecede ateş hissi, kas kasılmaları, seğirmeler, ısırık bölgesinde ağrı,yutkunma zorlukları, sudan korkma, havadan (hava akımı ve rüzgardan) korkma, ışıktan korkma gibi belirtiler olabilir. Son dönemlerde ateş yükselmeleri, güçsüzlükler, yürüyememe gibi sorunlar gözlenir. Son dönemde şuur kaybı, koma ve kanamalarla hasta kaybedilir.
Tanı
Tanı, öykü ve klinik belirtilere göre konmaktadır. Bazı laboratuvar incelemeleri ile de mikrobu göstermek mümkündür (tükürük, beyin omirilik sıvısı, kan ya da deriden). Isıran hayvan ölmüşse beyninde mikrop araştırılabilmektedir.
Tedavi
Isırılan bölge hemen sabun ve su ile yıkanmalıdır. Hemen ardından antiseptikli solüsyonlarla (batikon gibi) yara temizliği sağlanmalıdır. En yakın sağlık kuruluşuna başvurularak yardım alınır. Doktorunuz ısırığın riskini belirledikten sonra duruma göre aşı ve serum uygulanır. Aşı 2 gün içinde verilmelidir. Aşı genellikle bir ay içinde beş tane olacak şekilde ayarlanır.
Kuduz hastalığı başladıktan sonra ise verilebilecek bir tedavi bulunmamaktadır ve 7 gün içinde hasta kaybedilir.
Korunma
Evde beslenen kedi ve köpeklerin mutlaka aşılanması sağlanmalıdır. Hayvan ısırıklarına maruz kalınabilecek bir yerde çalışanlar (örneğin veterinerler, köpek bakıcılığı yapanlar, orman bekçileri gibi) düzenli olarak aşılanmalıdır. Başıboş hayvanların denetimi sağlanmalıdır.
